İnsan vücudunun en hayati, aynı zamanda en karmaşık organı olan beyin ile ilgili bilinmeyen (eğer özel bir ilginiz yoksa) veya yanlış bilinen pek çok bilgi dolanır sürekli ortalıkta. Beynimizin sadece yüzde 10 'unu kullanırız, bazı insanlar beynin sol tarafını bazı insanlar sağ tarafını kullanır, zeki insanlar daha büyük beyne sahiptir vb. .. Türkiye 'de yayınlanan beyinle ilgili hemen hemen tüm kitapları okumuş birisi olarak, konu ile ilgili bazılarını öğrendiğimde benim de şaşırdığım ilginç gerçekler...
Beyin yaklaşık 1,4 kilo ağırlığında, 100 milyar civarında hücreden oluşur ve her bir hücrenin 1.000 ile 10.000 arasında sinaps denilen diğer hücrelerle bağlantısı vardır.
Yüzde 80'i sudan oluşan beynin, kalan kısmı, yağ, şeker, tuz ve protein den oluşur (yemek tarifi gibi😄).
Tüm duyu organlarının kontrol merkezi olduğu halde beyinde acı reseptörü bulunmaz yani acıyı hissetmez.
Beyin, vücut ağırlığının sadece %2-3’ünü oluşturmasına rağmen oksijenin %20’sini ve glikozun %15-20’sini tüketir.
Uyanık bir beyin, 25 watt’lık bir ampulü yakacak kadar enerji üretebilir.
Beyin, günde yaklaşık 70 bin düşünce üretebilir ve bu düşünceler farklı hızlarda hareket eder (saatte 1.6 km ile 432 km arasında).
İnsan beyninin depolama kapasitesi yaklaşık 2.5 petabayt olarak tahmin edilir; bu, milyonlarca kitabı saklayabilecek bir kapasiteye eşdeğerdir.
Beyin plastisitesi sayesinde yeni bilgiler öğrenildikçe sinaptik bağlantılar güçlenir ve beynin yapısı değişir.
İnsanların beyninin yalnızca %10’unu kullandığına dair bir efsane vardır. Gerçekte ise beyin görüntüleme teknikleri (fMRI, PET) ile yapılan araştırmalar, beynin tamamının aktif olduğunu ve farklı görevlerde farklı bölgelerin çalıştığını göstermiştir. Uyurken bile beyin aktif kalır.
Sağ beyin yaratıcı, sol beyin mantıksal düşünceyi kontrol eder ve insanlar yalnızca bir tarafını baskın şekilde kullanır diye söylenir hep, aslında her iki yarım küre de birlikte çalışır. Yaratıcılık ve mantık gibi işlevler, beynin farklı bölgeleri arasında koordinasyonla gerçekleşir.
Daha büyük bir beynin daha yüksek zeka anlamına geldiği düşünülür oysa zeka, beynin büyüklüğünden ziyade sinaptik bağlantıların yoğunluğu ve etkinliği ile ilişkilidir.
İnsanların yalnızca beş duyusu vardır (görme, işitme, tatma, dokunma, koklama). Gerçekte insanlar denge, sıcaklık algısı, ağrı hissi gibi birçok ek duyuyla donatılmıştır.
Gereksiz bilgilerin unutulması, yeni bilgilere yer açmak açısından beyin için sağlıklıdır.
Beyne 5-10 dakika boyunca yeterli oksijen gitmemesi kalıcı hasara yol açabilir.
Beynin frontal lobu, karmaşık problem çözme, planlama ve karar verme gibi yüksek bilişsel işlevlerden sorumludur. Bu yeti, insanları diğer canlılardan ayıran en temel özelliklerden biridir.
Gri maddenin çok olması kişinin dil yeteneklerinin çok gelişmiş olması anlamına geliyor. Kadınlarda gri madde daha fazladır. Eğer düzenli olarak egzersiz yaparsanız hipokampüsde bulunan gri madde miktarını arttırabilirsiniz.
İnsan beyni oldukça fazla enerji üretir. Uyuyan bir beyin 25 watt'lık bir ampulü çalıştırabilir.
İnsan beyninde sinir uyarılarını ileten aksonlar 160.000 kilometre uzunluğunda. Yani dünyanın etrafında dört tur atabilir.
Özellikle prefrontal korteks ve limbik sistemin gelişimini tamamlaması 20'li yaşları buluyor. Ergenlikte daha mantıksız ve riskli şeyler yapılmasının sebebi de bu. Yasalara göre 18 yaş yetişkin sayılıp oy verebiliyor fakat bilime göre insan beyninin olgun hale gelmesi kişinin 25 yaşına gelmesiyle mümkün oluyor.
Beynin aktif olmasına, yaşlanma ve bunama gibi problemlerin azalmasına fayda sağlayacak öneriler:
Her gün yaptığımız rutin işlerde değişiklik yapın. Bir yere giderken zaman zaman farklı yollar deneyin.
Aktivitelerinizi sürekli kullandığınız aktif olarak eliniz yerine diğeri ile yapmaya çalışın.
Sosyal ortamlara girin. İnsanlarla konuşup, çeşitli konuları tartışın. İnsan beyni ‘beyin fırtınasını’ sever.
Çengel, sudoku, kakuro gibi bulmacalar çözün.
Açık havada yürüyüş ve egzersiz yapın.
Comments